Godzinę temu wystartowała nowa seria misji kosmicznych pogodowych, które mają całkowicie zmienić sposób, w jaki ludzkość przewiduje burze słoneczne i ich skutki. Na pokładzie znalazła się też polska sonda UVN, co czyni ten start jednym z najważniejszych wydarzeń w historii polskiej nauki kosmicznej.

Czym są misje kosmiczne pogodowe?

Misje kosmiczne pogodowe to projekty badawcze prowadzone przez agencje takie jak NASA, ESA i JAXA, które mają na celu monitorowanie aktywności Słońca, a w szczególności:

• rozbłysków słonecznych,

• wyrzutów koronalnych (CME),

• wiatru słonecznego,

• zmian w polu magnetycznym Ziemi.

Te zjawiska – nazywane pogodą kosmiczną – mogą wpływać na satelity, GPS, systemy energetyczne, a nawet loty samolotów. Właśnie dlatego przewidywanie takich zjawisk staje się dziś kluczowe dla bezpieczeństwa cyfrowej cywilizacji.

Co nowego poleciało w kosmos?

1. NASA – SWFO-L1

Satelita SWFO (Space Weather Follow-On) został umieszczony w punkcie Lagrange’a L1. Jego zadaniem jest bieżące monitorowanie cząstek słonecznych i przesyłanie danych ostrzegawczych.

2. ESA – Vigil (z polską sondą UVN)

To najważniejsza europejska misja kosmiczna pogodowa. Vigil zostanie umieszczony w punkcie L5 i ma za zadanie obserwować aktywne regiony Słońca, zanim znajdą się w bezpośrednim polu oddziaływania na Ziemię.

3. JAXA – Solar-C

Misja Solar-C bada koronę słoneczną, gdzie zachodzą najgroźniejsze erupcje.

Polska sonda UVN – krok milowy dla sektora kosmicznego

Centrum Badań Kosmicznych PAN, we współpracy z firmami Creotech Instruments i SENER Polska, stworzyło pierwszy polski instrument do badań promieniowania ultrafioletowego ze Słońca. Sonda UVN znalazła się na pokładzie misji ESA Vigil.

– Polska uczestniczy dziś w badaniach, które realnie chronią światowy internet, energetykę i komunikację – mówi prof. Iwona Stanisławska z CBK PAN.

Dlaczego misje kosmiczne pogodowe są tak ważne?

• Lepsza prognoza burz słonecznych – do 48 godzin wcześniej.

• Ochrona satelitów, GPS i internetu – mniej zakłóceń.

• Zabezpieczenie sieci energetycznych – mniej ryzyka blackoutu.

• Bezpieczeństwo lotów – w szczególności lotów transpolarnych.

• Nowe możliwości dla nauki i przemysłu w Polsce.

Linki do źródeł i uzupełnień

🔗 NASA – SWFO Mission Overview

🔗 ESA – Vigil Mission

🔗 CBK PAN – Sonda UVN

Fot: NASA

Teams with NASA’s Exploration Ground Systems and primary contractor Amentum, integrate the SLS (Space Launch System) Moon rocket with the solid rocket boosters onto mobile launcher 1 inside High Bay 3 of the Vehicle Assembly Building at NASA’s Kennedy Space Center on Sunday, March 23, 2025. Artemis II is the first crewed test flight under NASA’s Artemis campaign and is another step toward missions on the lunar surface and helping the agency prepare for future human missions to Mars.