Zaobserwuj nasz profil:
Niepozorna data – 25 lipca 1955 roku – zmieniła losy nie tylko niewielkiej miejscowości pod Lublinem, ale całego regionu. To właśnie wtedy w Świdniku uruchomiono produkcję pierwszego w Polsce śmigłowca Mi-1, rozpoczynając nowy rozdział w historii Lubelszczyzny – lotniczy.
W latach 50. XX wieku, w miejscu dzisiejszego miasta rozciągały się głównie pola, lasy i kilka zabudowań gospodarczych. Decyzja o budowie Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego była elementem większego planu industrializacji Polski Ludowej. Miejsce nie było przypadkowe – bliskość Lublina, dogodne połączenia kolejowe i duże zaplecze taniej siły roboczej sprawiły, że Świdnik wybrano jako przyszły ośrodek przemysłu lotniczego.
25 lipca 1955 roku rozpoczęto seryjną produkcję pierwszego śmigłowca Mi-1. Maszyna była radziecką konstrukcją, ale produkowaną w całości na licencji w Polsce. Świdnik stał się jednym z trzech miejsc w Europie, gdzie seryjnie budowano śmigłowce.
Zakład nie był tylko miejscem pracy. To wokół fabryki powstało całe miasto: osiedla mieszkaniowe, przedszkola, szkoły, przychodnie, sklepy i kultowe kino „Lot”, które do dziś funkcjonuje jako Miejski Ośrodek Kultury.
Pracownicy zakładu stanowili zwartą społeczność – z własną kulturą, festynami, klubami sportowymi, a nawet gazetką zakładową. W latach 60. i 70. WSK Świdnik zatrudniała nawet 9 tysięcy osób, co czyniło ją jednym z największych pracodawców w województwie.
To także tu – w cieniu fabrycznych kominów – zrodziła się legenda „Solidarności Świdnickiej”. W 1980 roku właśnie robotnicy WSK Świdnik jako jedni z pierwszych ogłosili strajk, przyczyniając się do narodzin ogólnopolskiego ruchu.
Śmigłowce produkowane w Świdniku trafiły do kilkudziesięciu krajów świata, m.in. do NRD, Indii, Egiptu czy Wietnamu. Mi-2 był najdłużej produkowanym śmigłowcem w historii lotnictwa – ponad 5500 egzemplarzy opuściło fabrykę.
Mało kto wie, że Świdnik zasłynął też… w kinie. To tutaj, w 1956 roku, powstał pierwszy w PRL motocykl WSK M06, który dziś jest kultowym pojazdem retro. W filmie „Miś” Stanisława Barei bohater kupuje go jako „towar luksusowy” dla cioci. Dziś modele WSK wracają jako hity kolekcjonerskie.
Obecnie zakład działa jako PZL Świdnik – część włoskiej grupy Leonardo. Produkowane są tu nowoczesne maszyny cywilne i wojskowe, takie jak AW139 czy SW-4. Firma zatrudnia około 3 tys. osób i prowadzi szkolenia dla inżynierów lotniczych, współpracując z Politechniką Lubelską.
Z okazji 70-lecia powstania fabryki, Miasto Świdnik i PZL organizują specjalną wystawę w MOK, pokazy maszyn, spotkania z byłymi pracownikami i pilotami. To nie tylko okazja do wspomnień, ale i przypomnienie młodszym mieszkańcom, że ich miasto dosłownie unosiło się w powietrzu.
Współczesny Świdnik to już nie tylko „sypialnia Lublina”, ale samodzielny ośrodek miejski, który łączy lotniczą tożsamość z nowoczesnością. Działa tu m.in. Park Avia, nowoczesne centrum innowacji, a także jedyny w Polsce mural przedstawiający… Mi-2 startujący z bloku mieszkalnego.
Archiwum PZL Świdnik
Miejski Ośrodek Kultury w Świdniku
Instytut Lotnictwa – Historia Śmigłowców w Polsce
Urząd Miasta Świdnik
Wywiady z mieszkańcami (2023–2024)
Wszelkie prawa zastrzeżone @ wlubelskim.pl | wLubelskim.pl
Polityka Prywatności