19 marca 2024 Rada NIW podjęła decyzję o zmianie w Regulaminie konkursu PROO, edycja 2024 w czasie trwania konkursu. Rozwiązanie to zgodne jest z Regulaminem i służy pełniejszej realizacji celów Programu, wśród których kluczowym jest wspieranie wszechstronnego rozwoju instytucjonalnego NGO. Po długiej dyskusji zdecydowano, że organizacje, które do tej pory nie otrzymały funduszy na realizację projektów w ramach tego samego priorytetu PROO (z wyjątkiem PROO 5 i PROO 1b) otrzymają 5 punktów strategicznych. Dodatkowo Rada zdecydowała, że PROO 5 będzie można otrzymać raz na trzy lata.
Do tej pory w ramach priorytetów PROO 1-4 wnioski złożyło 8 127 organizacji, którym udzielono 898 grantów. Przez lata nie wprowadzono bezpieczników, które realnie sprawiłyby, że środki trafiałyby do szerokiego grona organizacji. Jak wynika z analizy złożonych wniosków, przeprowadzonej przez nową dyrekcję NIW-CRSO, zdarzały się organizacje pozarządowe, które z PROO korzystały wielokrotnie, dostając pięć czy sześć grantów, np. dwukrotnie grant PROO 1a. Taka sytuacja zaprzecza idei konkursu PROO, który miał w swoich celach „przeciwdziałać oligarchizacji sektora pozarządowego” (Źródło: Program PROO, Uchwała Rady Ministrów) i budować potencjał sektora. Warto też podkreślić, że same granty nie mają na celu wsparcia konkretnych projektów, a rozwój instytucjonalny całego sektor pozarządowego.
W odpowiedzi na zidentyfikowane problemy i potrzeby Rada NIW wprowadziła nowe kryterium oceny ofert w konkursie PROO, edycja 2024: Adekwatność wniosku w odniesieniu do celów programu PROO w zakresie przeciwdziałania oligarchizacji sektora pozarządowego: Wnioskodawca dotychczas nie otrzymał dotacji z przeznaczeniem na rozwój instytucjonalny w ramach Programu PROO w latach 2019-2023 w ramach tego samego priorytetu – 5 pkt.
Należy podkreślić, że wprowadzone rozwiązanie dotyczy tylko konkretnego priorytetu PROO. Co to oznacza w praktyce? Przykładowo: Organizacja X otrzymała kiedyś dotację w ramach priorytetu 3. Aplikując ponownie o środki z tego priorytetu nie otrzyma punktów strategicznych, ale otrzyma je wnioskując o dotację w ramach priorytetu 4.
Należy podkreślić, że z formalno-prawnego punktu widzenia zmiana regulaminu w trakcie konkursu zgodna jest z jego treścią (Regulaminu konkursu PROO, edycja 2024 część A.IX Zasady zmiany Regulaminu).
Ocenę w ramach nowego kryterium przeprowadzi w ciągu najbliższego tygodnia NIW-CRSO. W praktyce oznacza to, że w Systemie Obsługi Dotacji znajdzie się dodatkowa karta oceny strategicznej. Jest to kategoria „zero-jedynkowa” i nie ma tu mowy o uznawalności. Zaraz po tym zwołany zostanie Panel Ekspertów i zatwierdzone zostaną wyniki konkursu. Planowany termin publikacji wyników konkursu to połowa kwietnia.
Warto również odnotować istotną zmianę w sposobie przyznawania dotacji w ramach PROO 5. Organizacja będzie mogła otrzymać środki w ramach tego priorytetu po upływie dwuletniego okresu karencji. W praktyce oznacza to, że NGO, która otrzymała dotację w ramach PROO w latach 2022-2023 w edycji 2025 nie będzie podmiotem uprawnionym do otrzymania dotacji w ramach PROO 5.
Decyzje dotyczące zasad konkursu PROO, edycja 2025 zostaną podjęte po przeprowadzeniu szerokich i otwartych konsultacji.
Źródło: https://niw.gov.pl