Dziś w Lubelskim Urzędzie Wojewódzkim odbyło się spotkanie dotyczące założeń i wdrażania Samorządowej Karty Praw Rodziny. Przed spotkaniem odbyła się konferencja prasowa Wojewody Lubelskiego Przemysława Czarnka, mec. Jerzego Kwaśniewskiego – prezesa Ordo Iuris, Andrzeja Mańki – przewodniczącego Rady Powiatu Świdnickiego i radnej sejmiku Marii Gmyz.

„Konstytucja w tej sprawie jest jednoznaczna. Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny jest pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej i tylko taki związek jest objęty ochroną prawną. Mamy jednoznacznie sformułowane prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie ze swoim światopoglądem i sumieniem, mamy sformułowaną zasadę pomocniczości państwa, a nie opiekuńczości i wyprzedzania rodziny przez  instytucje państwowe” – mówił Przemysław Czarnek.

Kartę Praw Rodzin opracował instytut Ordo Iuris jako odpowiedź na pojawiające się głosy rodziców i organizacji chroniących ich prawa. Skierowany jest on do samorządowców na wszystkich szczeblach w kraju. Karta ma zagwarantować respektowanie przez szkoły i instytucje publiczne pierwszeństwa wychowawczego rodziców, a także kierować się dobrem i autonomią rodziny przy tworzeniu prawa na szczeblu lokalnym.

„Chciałem podziękować Panu Wojewodzie i samorządowcom za to dzisiejsze spotkanie, za możliwość przedstawienia Samorządowej Karty Praw Rodzin, która jest owocem wytężonej pracy organizacji rodzicielskich i prorodzinnych” – podkreślał mec. Jerzy Kwaśniewski.

Odpowiednią uchwałę odnośnie ochrony przed ideologią LGBT ma podjąć dziś Sejmik Województwa Lubelskiego. Wiele wskazuje na to, że projekt zdecydują się poprzeć także radni klubów opozycyjnych.

Poniżej przedstawiamy założenia dokumentu przygotowanego przez Odro Iuris:

1. Zagwarantowanie przestrzegania przez szkoły praw rodziców

Konstytucyjna zasada pomocniczości „umacniająca uprawnienia obywateli i ich wspólnot” odniesiona do podstawowej wspólnoty obywateli i komórki społecznej – rodziny – jest konkretyzowana w konstytucyjnym prawie rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Zadaniem systemu oświaty jest wspomaganie wychowawczej roli rodziny w sposób, który nie koliduje z konstytucyjnymi prawami rodziców (art. 1 pkt 2 ustawy – Prawo oświatowe[1]). Żadna instytucja oświaty nie może zastępować wychowania rodzinnego treściami, które byłyby z nim sprzeczne lub które godziłyby w naturalną tożsamość rodziny. Niestety w praktyce nawet ustawowo gwarantowane prawa rodziców są bardzo często ignorowane w toku wychowania szkolnego.

Rolą jednostek samorządu terytorialnego nie jest ani ustalanie podstawy programowej, ani programu wychowawczo-profilaktycznego. Samorządy powinny jednak sprawdzać czy w prowadzonych przez nie szkołach jest przestrzegane prawo.

Dlatego jednostki samorządu terytorialnego powinny w szczególności weryfikować czy przestrzegane są prawa rodziców – w tym w szczególności wymóg uzyskania zgody rady rodziców na uchwalenie programu profilaktyczno-wychowawczego oraz na podjęcie współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz wymóg każdorazowego uzyskania zgody rodzica na udział dziecka w zajęciach dodatkowych. Samorząd powinien także informować rodziców o przysługujących im uprawnieniach.

2. Publiczne udostępnienie informacji o współpracy szkół z organizacjami pozarządowymi

Jednostka samorządu terytorialnego prowadząca szkołę powinna stworzyć ogólnodostępny, aktualizowany na bieżąco dokument udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej gminy informujący o tym, na działalność jakich organizacji pozarządowych lub na używanie jakich materiałów takich organizacji w procesie wychowania w danej szkole lub placówce wydał zgodę dyrektor. Dzięki takiemu rozwiązaniu rodzice będą dysponować wiedzą o działalności tych organizacji w szkole jeszcze przed podjęciem decyzji o powierzeniu zadań z zakresu wychowania dziecka danej instytucji oświaty, bez konieczności składania osobnego wniosku.

3. Stosowanie mechanizmu podwójnej weryfikacji rodzicielskiej zewnętrznych organizacji oraz materiałów używanych w procesie wychowania szkolnego w zakresie związanym z seksualnością i rozwojem psychoseksualnym

Szkoła lub placówka powinna zapewnić rodzicom możność weryfikacji zewnętrznych organizacji oraz materiałów, używanych w procesie wychowania, na dwa sposoby: zarówno indywidualnie, jak i zbiorowo poprzez strukturę rady rodziców. Dyrektor może wyrazić zgodę na podjęcie działalności w szkole lub placówce przez organizację zewnętrzną lub na używanie w procesie wychowania materiałów takiej organizacji dopiero po uprzednim uzyskaniu pozytywnej opinii rady rodziców, ale także dopiero po udostępnieniu informacji zawierającej nazwę i program zajęć oraz profil takiej organizacji każdemu rodzicowi z osobna w sposób umożliwiający zapoznanie się z treścią tych dokumentów.

Mechanizm podwójnej weryfikacji znajduje uzasadnienie prawne zarówno w przypadku zajęć dodatkowych, jak i wszystkich innych form działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły, które wykraczają poza podstawę programową.

4. Wsparcie przez samorząd organizacji rodzicielskich monitorujących realizację przez szkoły modelu wychowania integralnego

Szkoły i placówki oświatowe powinny promować model wychowania integralnego rozumianego jako „wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej” (art. 1 pkt 3 Prawa oświatowego), co w odniesieniu do wychowania seksualnego oznacza, że szkoła powinna w ramach tego rodzaju zajęć „wspierać wychowawczą rolę rodziny, promować integralne ujęcie ludzkiej seksualności, kształtować postawy prorodzinne, prozdrowotne i prospołeczne” (§ 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r.[2]), a nauczyciele powinni zmierzać do tego, by uczniowie „doceniali wartość rodziny i znali zadania, jakie ona pełni, uznawali godność człowieka, poszukiwali, odkrywali i dążyli do osiągnięcia celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w rodzinie i w świecie” (załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r.[3]) z czego wynika sprzeciw wobec takich form wychowania, które prezentowałyby jedną z tych sfer w sposób wyabstrahowany od pozostałych, co w odniesieniu do wychowania seksualnego oznaczałoby wypaczanie go do postaci seksualizacji.

Chociaż rolą samorządów nie jest ustalanie podstawy programowej ani programu profilaktyczno-wychowawczego szkoły, mogą one wspomagać rodzicielski monitoring realizacji integralnego modelu wychowania, udzielając w tym zakresie wsparcia instytucjonalnego lub finansowego.

5. Wykluczenie przeznaczania środków publicznych i mienia publicznego na projekty podważające konstytucyjną tożsamość oraz autonomię małżeństwa i rodziny

Niedopuszczalne jest przeznaczanie mienia publicznego lub środków publicznych na projekty, których charakter zakłada kwestionowanie konstytucyjnej tożsamości małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny oraz tożsamości i autonomii rodziny, w tym w szczególności działania realizowane w zakresie edukacji. Samorządowy program współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz regulaminy konkursów dla organizacji społecznych powinny zostać uzupełnione o postanowienia wykluczające przeznaczanie środków na działania podważające te zasady ustroju konstytucyjnego lub godzące w prawa obywateli.

6. Zagwarantowanie rodzicom pluralizmu i możliwości wyboru spośród różnych form opieki nad najmłodszymi dziećmi

Organy samorządu powinny wprowadzić rozwiązania, które umożliwią rodzicom najmłodszych dzieci wybór pomiędzy instytucjonalną opieką kolektywną, opieką domową i innymi formami opieki nad dzieckiem, pozwalając na realizację zróżnicowanych potrzeb związanych z opieką, jakie mają różne grupy rodziców i dzieci. Rozwiązania takie stanowiłby także udogodnienie dla rodziców, których dzieci nie mogą̨ korzystać z instytucjonalnej opieki kolektywnej.

7. Uwzględnienie perspektywy family mainstreaming w procesie tworzenia aktów prawa miejscowego

Tworzenie każdego aktu prawa miejscowego powinno poprzedzać określenie, czy wpłynie on na sytuację rodzin oraz na zakres praw rodziców i praw dzieci. Jeśli ma to miejsce, każdorazowo powinna zostać dokonana wszechstronna ocena skutków regulacji w tym zakresie. Niedopuszczalne jest w szczególności ograniczenie przez akt prawa miejscowego konstytucyjnych i ustawowych praw rodziców i dzieci oraz praw rodzin.